وَالَّذِي نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَنشَرْنَا بِهِ بَلْدَةً مَّيْتًا كَذَلِكَ تُخْرَجُونَ

و آن كس كه آبى به اندازه از آسمان فرود آورد پس به وسيله آن سرزمينى مرده را زنده گردانيديم همين گونه [از گورها] بيرون آورده می شويد

and (it is he), who sends down water from the sky in its measure thereby we revive the land that was dead, as such you shall be brought forth.

وَالَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا وَجَعَلَ لَكُم مِّنَ الْفُلْكِ وَالْأَنْعَامِ مَا تَرْكَبُونَ

و همان كسى كه جفتها را يكسره آفريد و براى شما از كشتيها و دامها [وسيله اى كه] سوار شويد قرار داد

and, (it is he) who has created all the pairs and appointed for you ships and the cattle on which you ride,

لِتَسْتَوُوا عَلَى ظُهُورِهِ ثُمَّ تَذْكُرُوا نِعْمَةَ رَبِّكُمْ إِذَا اسْتَوَيْتُمْ عَلَيْهِ وَتَقُولُوا سُبْحانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ

تا بر پشت آن[ها] قرار گيريد پس چون بر آن[ها] برنشستيد نعمت پروردگار خود را ياد كنيد و بگوييد پاك است كسى كه اين را براى ما رام كرد و[گرنه] ما را ياراى [رام ساختن] آنها نبود

so that you can sit upon their backs and then remember the favors of your lord and say: `exaltations to him who has subjected these to us otherwise, we ourselves were not capable of it,

وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ

و به راستى كه ما به سوى پروردگارمان بازخواهيم گشت

indeed, to our lord we are turning. `

وَجَعَلُوا لَهُ مِنْ عِبَادِهِ جُزْءًا إِنَّ الْإِنسَانَ لَكَفُورٌ مُّبِينٌ

و براى او بعضى از بندگان [خدا] را جزئى [چون فرزند و شريك] قرار دادندبه راستى كه انسان بس ناسپاس آشكار است

yet they assign to him some of his own (created) worshipers! clearly, the human is unthankful.

أَمِ اتَّخَذَ مِمَّا يَخْلُقُ بَنَاتٍ وَأَصْفَاكُم بِالْبَنِينَ

آيا از آنچه می آفريند خود دخترانى برگرفته و به شما پسران را اختصاص داده است

or, has he taken daughters from those he has created for himself and favored sons for you?

وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ

و چون يكى از آنان را به آنچه به [خداى] رحمان نسبت می دهد خبر دهند چهره او سياه می گردد در حالى كه خشم و تاسف خود را فرو می خورد

yet when one of them is given glad news of (a daughter) that which he likened to the merciful his face darkens and he chokes inwardly (with gloom).

أَوَمَن يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ

آيا كسى [را شريك خدا می كنند] كه در زر و زيور پرورش يافته و در [هنگام] مجادله بيانش غير روشن است

(as such they attribute to allah) who is brought up among ornaments but when disputes arise are powerless.

وَجَعَلُوا الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَنِ إِنَاثًا أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَيُسْأَلُونَ

و فرشتگانى را كه خود بندگان رحمانند مادينه [و دختران او] پنداشتند آيا در خلقت آنان حضور داشتند گواهى ايشان به زودى نوشته می شود و [از آن] پرسيده خواهند شد

they claim that the angels, who are themselves the worshipers of the merciful, are females. did they witness their creation! their witness shall be written down and they shall be questioned.

وَقَالُوا لَوْ شَاء الرَّحْمَنُ مَا عَبَدْنَاهُم مَّا لَهُم بِذَلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ

و می گويند اگر [خداى] رحمان می خواست آنها را نمی پرستيديم آنان به اين [دعوى] دانشى ندارند [و] جز حدس نمی زنند

they say: `had it been the will of the merciful, we would never have worshipped them. ` of this they have no knowledge, they are but guessing.

أَمْ آتَيْنَاهُمْ كِتَابًا مِّن قَبْلِهِ فَهُم بِهِ مُسْتَمْسِكُونَ

آيا به آنان پيش از آن [قرآن] كتابى داده ايم كه بدان تمسك می جويند

or have we given them a book before this which they hold fast to?

بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِم مُّهْتَدُونَ

[نه] بلكه گفتند ما پدران خود را بر آيينى يافتيم و ما [هم با] پى گيرى از آنان راه يافتگانيم

no, but they say: `we found our fathers following a creed, and by following in their footsteps we are guided.