وَأَنْ لَّا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّي آتِيكُم بِسُلْطَانٍ مُّبِينٍ

و بر خدا برترى مجوييد كه من براى شما حجتى آشكار آورده ام

do not rise up against allah, i come to you with clear authority.

وَإِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَرَبِّكُمْ أَن تَرْجُمُونِ

و من به پروردگار خود و پروردگار شما پناه می برم از اينكه مرا سنگباران كنيد

i take refuge with my lord and your lord lest you stone me.

وَإِنْ لَّمْ تُؤْمِنُوا لِي فَاعْتَزِلُونِ

و اگر به من ايمان نمی آوريد پس از من كناره گيريد

and if you do not believe me, then leave me! `

فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَؤُلَاء قَوْمٌ مُّجْرِمُونَ

پس پروردگار خود را خواند كه اينها مردمى گناهكارند

then he supplicated to his lord saying: `these are sinful people. `

فَأَسْرِ بِعِبَادِي لَيْلًا إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ

[فرمود] بندگانم را شبانه ببر زيرا شما مورد تعقيب واقع خواهيد شد

(his lord answered): `set out with my worshipers in the night, for you will surely be followed.

وَاتْرُكْ الْبَحْرَ رَهْوًا إِنَّهُمْ جُندٌ مُّغْرَقُونَ

و دريا را هنگامى كه آرام است پشت سر بگذار كه آنان سپاهى غرق شدنی اند

then leave the sea calm they are an army that will be drowned.

كَمْ تَرَكُوا مِن جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ

[وه] چه باغها و چشمه سارانى [كه آنها بعد از خود] بر جاى نهادند

how many gardens and fountains did they leave behind,

وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ كَرِيمٍ

و كشتزارها و جايگاه هاى نيكو

and sown fields, fine sitting places,

وَنَعْمَةٍ كَانُوا فِيهَا فَاكِهِينَ

و نعمتى كه از آن برخوردار بودند

and good things in which they took delight.

كَذَلِكَ وَأَوْرَثْنَاهَا قَوْمًا آخَرِينَ

[آرى] اين چنين [بود] و آنها را به مردمى ديگر ميراث داديم

as such (it was). and we made other people inherit them.

فَمَا بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّمَاء وَالْأَرْضُ وَمَا كَانُوا مُنظَرِينَ

و آسمان و زمين بر آنان زارى نكردند و مهلت نيافتند

neither heaven nor earth shed tears for them; nor were they respited,

وَلَقَدْ نَجَّيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ مِنَ الْعَذَابِ الْمُهِينِ

و به راستى فرزندان اسرائيل را از عذاب خفت آور رهانيديم

and we saved the children of israel from a humiliating punishment

مِن فِرْعَوْنَ إِنَّهُ كَانَ عَالِيًا مِّنَ الْمُسْرِفِينَ

از [دست] فرعون كه متكبرى از افراطكاران بود

from pharaoh, who ranked high in sin,

وَلَقَدِ اخْتَرْنَاهُمْ عَلَى عِلْمٍ عَلَى الْعَالَمِينَ

و قطعا آنان را دانسته بر مردم جهان ترجيح داديم

and we chose them, out of a knowledge above the nations (of their time).

وَآتَيْنَاهُم مِّنَ الْآيَاتِ مَا فِيهِ بَلَاء مُّبِينٌ

و از نشانه ها [ى الهى] آنچه را كه در آن آزمايشى آشكار بود بديشان داديم

and gave signs to them in which there was a clear trial.

إِنَّ هَؤُلَاء لَيَقُولُونَ

هر آينه اين [كافران] می گويند

yet these say:

إِنْ هِيَ إِلَّا مَوْتَتُنَا الْأُولَى وَمَا نَحْنُ بِمُنشَرِينَ

جز مرگ نخستين ديگر [واقعه اى] نيست و ما زنده شدنى نيستيم

`there is nothing except the first death, we shall never be revived.

فَأْتُوا بِآبَائِنَا إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

اگر راست می گوييد پس پدران ما را [باز] آوريد

bring us our fathers, if what you say is true. `

أَهُمْ خَيْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ أَهْلَكْنَاهُمْ إِنَّهُمْ كَانُوا مُجْرِمِينَ

آيا ايشان بهترند يا قوم تبع و كسانى كه پيش از آنها بودند آنها را هلاك كرديم زيرا كه گنهكار بودند

are they better or the people of tubba` and those who were before them whom we destroyed? indeed they were sinners.

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ

و آسمانها و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است به بازى نيافريده ايم

it was not in play that we created the heavens and the earth and all that is between them.

مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ

آنها را جز به حق نيافريده ايم ليكن بيشترشان نمی دانند

we created them in nothing else except the truth. but most do not know.