يَوْمَ تَأْتِي كُلُّ نَفْسٍ تُجَادِلُ عَن نَّفْسِهَا وَتُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ

[ياد كن] روزى را كه هر كس می آيد [و] از خود دفاع می كند و هر كس به آنچه كرده بى كم و كاست پاداش می يابد و بر آنان ستم نمی رود

on the day when every soul will come pleading for itself and when every soul will be recompensed in full for what it did they shall not be wronged.

وَضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللّهِ فَأَذَاقَهَا اللّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ

و خدا شهرى را مثل زده است كه امن و امان بود [و] روزيش از هر سو فراوان می رسيد پس [ساكنانش] نعمتهاى خدا را ناسپاسى كردند و خدا هم به سزاى آنچه انجام می دادند طعم گرسنگى و هراس را به [مردم] آن چشانيد

allah strikes a parable of the village which was safe and peaceful. its provisions came in abundance from everywhere; but it was thankless for the favors of allah. therefore, for what they were doing, allah let it taste the garment of hunger and fear.

وَلَقَدْ جَاءهُمْ رَسُولٌ مِّنْهُمْ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ وَهُمْ ظَالِمُونَ

و به يقين فرستاده اى از خودشان برايشان آمد اما او را تكذيب كردند پس در حالى كه ظالم بودند آنان را عذاب فرو گرفت

a messenger from their own was sent to them, but they belied him. so while they were harmdoers they were seized by the punishment.

فَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّهُ حَلالًا طَيِّبًا وَاشْكُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ

پس از آنچه خدا شما را روزى كرده است حلال [و] پاكيزه بخوريد و نعمت خدا را اگر تنها او را می پرستيد شكر گزاريد

eat of the lawful and good things with which allah has provided you and be thankful for the favors of allah if it is he you worship.

إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالْدَّمَ وَلَحْمَ الْخَنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

جز اين نيست كه [خدا] مردار و خون و گوشت خوك و آنچه را كه نام غير خدا بر آن برده شده حرام گردانيده است [با اين همه] هر كس كه [به خوردن آنها] ناگزير شود و سركش و زياده خواه نباشد قطعا خدا آمرزنده مهربان است

these things alone he has forbidden to you: what is already dead, blood, the flesh of swine, what has been offeredup to other than allah. but to whoever is forced to eat any of these, neither desiring nor wanting to transgress, allah is forgiving, merciful.

وَلاَ تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلاَلٌ وَهَذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُواْ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ

و براى آنچه زبان شما به دروغ می پردازد مگوييد اين حلال است و آن حرام تا بر خدا دروغ بنديد زيرا كسانى كه بر خدا دروغ می بندند رستگار نمی شوند

and do not say what your tongues falsely describe `this is lawful, and that is forbidden, ` in order to forge a lie about allah. indeed, those who forge a lie about allah shall never prosper.

مَتَاعٌ قَلِيلٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ

[ايشان راست] اندك بهره اى و[لى] عذابشان پر درد است

brief (is their) enjoyment, after which a painful punishment awaits them.

وَعَلَى الَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمْنَا مَا قَصَصْنَا عَلَيْكَ مِن قَبْلُ وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَكِن كَانُواْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ

و بر كسانى كه يهودى شدند آنچه را قبلا بر تو حكايت كرديم حرام گردانيديم و ما بر آنان ستم نكرديم بلكه آنها به خود ستم می كردند

we have forbidden the jews what we have already related to you. we did not wrong them, but they wronged themselves.